Tüm dünyada yaşanan salgın hayatımızda her şeyi önemli ölçüde değiştirdi. Özellikle salgın koşullarına göre mağazacılık anlayışında köklü değişiklikler oldu. Salgın döneminde insan kalabalıklarının sınırlaması ve salgın kısıtlaması mağazacılık sistemini olumsuz etkiledi. Bu duruma bağlı olarak alışveriş merkezleri, cadde ve sokaklardaki mağazalar salgın kısıtlamalarından dolayı kapalı kaldı… Bu dönem içerisinde sorunu çözmek üzere şirketler yoğun olarak internet üzerinden sosyal medya ve web 4.0 sistemlerini kullanarak ürünlerini müşterilerine ürünleri satmaya çalıştılar ve çalışıyorlar.

Bu dönemde perakende pazarlama dağıtım sisteminde alışverişin en önemli unsurları arasında yer alan mağazalar yerini Gölge ya da Karanlık Mağazalara bıraktı ve bırakmaya devam ediyor. Gölge Mağaza tüketicilerin sadece çevrimiçi kanallar üzerinden sipariş vererek kapıda teslimin yapıldığı bir mağazacılık sistemidir. Gölge Mağaza salgınla birlikte gelişerek ortaya çıkmış bir pazarlama dağıtım sistemidir. Gölge Mağaza ya da Karanlık Mağaza bir direkt dağıtım sistemidir. Bu sistem çevrimiçi (online) bir pazarlama dağıtım sistemidir. Bu sistem salgın döneminde temassız bir alışverişe dayalı teslimatı öngören bir sistemdir.

Gölge Mağaza modeli basit bir tedarik zinciri yönetim sistemine dayanıyor. Gölge Mağaza web sistemiyle veya sosyal medya ya da başka kanallardan tüketiciyle çevrimiçi olarak ile siparişi alıyor. Gölge Mağaza tedarikçilerden almış olduğu ürünleri gölge karanlık mağaza depo sistemi içinde bir paketleyerek siparişi veren tüketicilere kargo ya da kurye dağıtıcı sistemiyle teslim edilmek üzere kapıda teslim ediyor.

Gölge Mağazacılık müşteriden üreticiye olarak müşteri odaklı bir şekilde süreç odaklı çalışıyor. Gölge Mağaza müşteri yakınlığına ve operasyonel mükemmeliyetçiliğe dayandığı için oldukça etkili olarak kısa sürede ürün/hizmet teslimini sağlıyor… Elbette hızlı teslimat ve düşük maliyet nedeniyle fiyat avantajlarından dolayı tüketiciler tarafından oldukça tercih ediliyor.

Gölge Mağazalarda satış yapan dağıtıcı şirket için perakende sistemi karanlık bir alanda gölge mağazacılık sistemi olarak çalışıyor. Gölge Mağaza ya da Karanlık Mağaza (Dark store) dışarıdan bakıldığında mağaza olarak görünmekle birlikte bu mağazalar müşterilerin kullanımına kapalı yerlerdir.

Gölge Mağaza, bir mağaza olmaktan çok bir depo sistemidir. Bu sistem karanlık bir alan içerisinde çoğunlukla depoda çevrim içi olarak alınan siparişleri kapıda teslim edilmek üzere göndermeye dayanıyor.

Gölge Mağazacılık müşterilere önemli avantajlar sunuyor. Gölge Mağazacılık ile yapılan alışverişte; trafikte geçen zamanı, yol giderleri, kuyrukta beklemek zamanı, personel giderleri, yaşanabilecek stres, para ve kaynak kullanımını azalıyor. Bu bağlamda Gölge Mağazacılık perakendeciler ve müşteriler için daha; hızlı, esnek, aktif, doğru, verimli ve düşük maliyetli pratik çözümler sunuyor.

Gölge Restoran, Gölge Süpermarket ve Gölge Market uygulamaları Gölge Mağaza türleridir. Bu türlerden Gölge Restoran hızlı bir artış göstermiştir. Salgın döneminde ülkemizde yemek sektöründe çevrim içi sipariş servisiyle müşterilere eve teslim paket servisi hizmeti vermektedirler. Gölge Restoran sisteminde çevrimiçi olarak müşterinin siparişi olan yemekler mutfakta hazırlandıktan sonra hemen kuryeye verilerek kısa sürede müşterilere yemek teslim ediliyor.

Türkiye’de Gölge Mağaza sistemi Avrupa’da ve Amerika’da olduğu kadar yaygın olmamakla birlikte hızlı bir artış gösteriyor. Özellikle Gölge Süpermarketlerin çevrimiçi olarak müşterilerin mevcut eve teslimat kapasitelerinin arttığı da görülüyor. Özellikle salgınla birlikte çevrim içi olarak artan talebi karşılamaya çalışan Gölge Süpermarketlerin sayısı sürekli artıyor. Bunu şehirlerde günün her saatinde sürekli olarak bu sistemle çalışan Gölge Mağaza sistemiyle çalışan çeşitli renkte küçük minivan ve kargo panelvan şeklinde dağıtım yapan çeşitli otomobiller ve motosiklet gibi çeşitli araçların sayısından anlamak mümkündür.

Gölge Mağazalar müşteriler için yeni çözümler sunuyor. Örneğin; Migros Gölge Süpermarket olarak sanal market uygulamasıyla başarı sağlamaktadır. Gölge Restoran ve Gölge Süpermarket olarak; Getir, Yemeksepeti Banabi, İste gelsin ve Migros Hemen gibi çeşitli çevrim içi uygulamalarıyla gölge restoran ve gölge market hizmeti verebilmektedirler.

Dünyanın bazı gelişmiş pazarlarda Gölge Mağazaların bazı sektörlerde perakendecilerin çevrimiçi kanallarından gelen satışların yüzde 20, 30 ve hatta yüzde 50 büyüme gösterdiği tespit edilmiştir. Örneğin Walmart e-ticaret varlığını büyütmek üzere Gölge Mağazacılıkta önemli bir hamle yapmıştır. Bu artış hızı perakendecileri siparişleri karşılamak için Gölge Mağazacılığa yönlendirmiştir. Doğrudan müşteriye dağıtım şekli olan Gölge mağazalıktaki başarı için üç kritik faktör; müşteri talepleri, Gölge Mağazanın konumu ve Mağaza otomasyon sistemidir.

Kaynaklar

https://oyelabs.com/dark-store-business-model/ Dark Store İş Modeli – Dark Marketler Nasıl Çalışır, Anurag Jain, 31.08.2021

https://info.retailspacesevent.com/blog/dark-stores-three-factors-for-success, 31.08.2021

Sizce, “Çağımızı değiştiren en önemli yenilik ve buluş nedir?

Bu soruya verilecek tek cevap internet olacaktır. Artık internetin olmadığı bir dünya neredeyse herkes tarafından çok şeylerin eksik olduğu bir yer olarak algılanmaktadır. Ve internetin olduğu bir yer “hemen her şey” demek. Bunun için internetin olduğu yere giderek herkes ile her yerden, her iş için her zaman iletişime geçebiliyoruz. Bu iletişim şekli daha çok haber, resim, yazı, para, şekil, proje gibi mesaj ve kaynaklardan oluşan veri ve bilgi alışverişine dayanıyor. İnternetten sonraki en önemli keşif ise “Blokzincir teknolojisidir”.

Blok zinciri teknolojisi, kişiler ya da kurumlar arasında bilgi alışverişiyle zincirleme oluşan bilgi bloklarının (yığınlarının) değer oluşumu ve paylaşımına dayalı olarak süreçlerini yönetimden başka bir şey değil! Bu, hepimizin iş hayatı, sosyal ve kültürel hayatını yönetmek üzere kullanıldığı bilgi süreçlerinin zincirleme oluşumu, paylaşımı ve saklanmasına dayalı yönetim teknolojisidir. Dijital ekonominin yaşandığı günümüz bilgi toplumunda İnternet ve Blokzincir, dijital dönüşümün iki temel aktörüdür.

Blokzincir; “Kişiler ya da kurumlar arası elektronik para ya da değer transferi veya ödemesi bir finansal kurum olmadan nasıl yapılır?” sorusuyla keşfedilen bir teknolojidir. Blokzincir aracısız olarak iki veya daha çok kişi ya da şirket, kurum ve kuruluş arasında para ya da değer transferi yapılmasını sağlayan teknoloji olarak geliştirilmiştir. Bu teknoloji giderek veri/bilgi/mesaj alışverişine dayalı değer transferinin yapıldığı hayatın her alanında giderek yaygınlaşıyor. Sistem veri/bilgi alışverişine dayalı taraflar arasındaki sözleşmeye göre çalışıyor. Blokzincir, otomasyona bağlı olarak taraflar arasında veri ve bilgi yığınlarıyla zincirleme işlem yaparak oluşan bilgi blokların yönetimini sağlıyor.

Dijital ekonominin hâkim olduğu bilgi çağında çoğu kez “bilgisiz” olarak yaşıyoruz. Yani; “bilgisiz, bilgi çağında” yaşıyoruz. Günlerimiz hemen her saniye, dakika ve saat çok yoğun olarak veri/bilgi bombardımanı altında geçiyor. Üstelik bu kadar çok veri/bilgi içerisinden faydalı olanları seçmek – neredeyse tonlarca toprağın içerinden altın aramak (madencilik, veri madenciliği) gibi – son derece zahmetli ve yorucu bir iş olarak bize kalıyor. Bu kadar toprakta altının olma garantisi de yok ve emekler de boşa gidebilir. Çoğu kez bir veriyi/bilgiyi anlamada ve anlamlandırma da yetersiz kaldığımızdan dolayı bilgisiz kalabiliyoruz. Üstelik geleneksel veri/bilgi tabanıyla; merkezi bir aracının sakladığı bilgiler, bütün veri/bilgilerin tek bir merkezde toplanması, merkezi kontrol ve sadece belirli bir anda güncel verinin olması da işimizi bir hayli zorlaştırıyor.

İşte bu zorlukların üstesinden gelmek üzere Blokzincir teknolojisi var. Blokzincir teknolojisinin temeli kriptografi ya da kriptoloji de denilen “şifreleme” bilimine dayanır. Şifreleme, bir verinin/bilginin/mesajın içerdiği bilgilerin istenmeyen taraflarca anlaşılamayacak şekle dönüştürülmesini sağlayan yöntemlerdir. Kriptoloji, önemli bilgilerin güvenliği için kullanılan matematiksel yöntemlerle verilerin şifrelenerek korunmasıdır. Şifreleme verinin güvenliği için gerekli aslıyla aynilik, gizlilik, asılsız reddi önleme ve kimlik denetimi gibi şartları da sağladığı için güvenli ve güvenliklidir.

İş ve çalışma hayatı tamamen veri/bilgi alışverişinin değere dönüşümüne göre şekilleniyor. Örneğin; günlük olarak üretimde kullanmış olduğumuz hammadde fiyatlarındaki değişim -sözgelimi demir, bakır, altın, sunta, boya, pirinç gibi- üretici şirketlerin üretecekleri ürünlerin maliyetlerini doğrudan etkiliyor. Bu bağlamda üretici şirketler için ürün hammadde fiyatlarının değişimiyle ilgili veri/bilgi doğru maliyet ve fiyat ile ürünü satabilmek için kritik önemdedir.

Bu veri ve bilgilerin eksik veya hatalı olması durumunda önemli; ürün, işçilik, müşteri, enerji, zaman gibi kayıplar ortaya çıkabiliyor. Blokzincir aracısız ve güvenli süreç yönetimiyle bu kayıpları önlüyor. Örneğin; turizm ve seyahat hizmetlerinde aracısız doğrudan hizmetlerle kullanılan Blokzincir sistemiyle yolcuları doğrudan havayolları, oteller ve tur rehberleri gibi hizmet sağlayıcılarla bağlayarak, hizmet sağlayıcıların maliyetlerini düşürürken yolcular için tur ücretlerini en aza indirebilmektedir. Blokzincir sistemiyle şirketlerin akıllı sözleşmeleri akıllıca kullanması ve çeşitli protokollerle tüm seyahat endüstrisi paydaşları için çok tasarruf sağlarken sistemin kâr amacı gütmeyen organizasyon yapısı rezervasyon sürecine gereksiz ücretler ekleyen aracıların olmamasını da sağlıyor.

Blokzincir teknolojisi iş dünyası ve bireysel yaşam üzerinde veri/bilgi alışverişine dayalı süreçlerin yönetiminde köklü değişim etkilerine sahip oluyor. Bu etkiler Blokzincirin felsefesinin, yenilikçi bir teknoloji olmakla birlikte iş süreçlerinin yeniden tanımlama ve tasarımına dayalı köklü bir değişim ve dönüşümüne dayanıyor. Böylece değer oluşumuna dayalı değişen iş yapma modelleri; şeffaf, dağıtık, güvenli ve değiştirilemez veri yapılarına göre çalışan teknoloji sistemlerine göre yapılanıyor. Ağdaki paydaşlar tarafından Blokzincir üzerindeki bilgiler değişmez kayıtlar olarak sistem tarafından doğrulanıp kaydedilerek paylaşılır.

Teknolojiyi kullanarak etkin veri işleme ve yönetim sistemiyle Blokzincir sektörlerin veri ve bilgi alışverişine dayalı değer oluşumu süreçlerinin zincirindeki düğümü oluşturan darboğazları ortadan kaldırarak süreci esnek, hızlı ve verimli şekilde yönetiyor. Taraflar arasındaki veri/bilgi/değer alışverişine dayalı süreçlerin yönetimi olan Blokzincir; eğitim, hukuk, gıda, tarım, turizm, eğlence, tedarik, dış ticaret, pazarlama gibi çeşitli sektörlerle bütünleşerek yaygınlaşıyor.

Dünyanın önde gelen şirketlerinden; Daimler, Maersk, Credit Suisse, Honeywell, HSBC, IBM, ING, Paypal, Tencent, Telefonica, Wallmart, Visa, Carrefour, Boeing, Kakao, Cargill, Coinbase ve Novartis Blokzinciri sistemlerinde başarılı olarak kullanıyor. Blokzinciri kullanan şirketler müşteri odaklı çözümlerle daha kolay, daha hızlı, daha verimli ve daha eşitlikçi bir ekosistem sunuyor. İnsan tarafından araştırma geliştirme sonucu üretilen bilginin hayata uygulanmasının bir sonucu olan Blokzincir teknolojisi, iş yapma modellerimizi önemli bir şekilde değiştirecek gibi görünüyor. Ne dersiniz?

“Hayal gücü bilgiden çok daha önemlidir.” Einstein

Sizin için en değerli şey hayalleriniz mi?

Farkında mısınız acaba? Sizin en değerli servetin hayalleriniz olduğunun. Ancak bu hayallerin peşinden koşarak çok yoğun çaba ve emekle başarabildiğinizin. Hayallerinizin rüyalarınıza girerek ve belki de hiç çıkmayan sizi ateşleyen güç olduğunun. Hayallerinizin heyecanıyla ve tutkusuyla pek çok şeyi gerçekleştirebildiğinizin. Başarılı kişilerin hayallerine inanarak ve adanmışlıkla çalışarak hayallerini gerçekleştirebildiğinin.

Piyasada marka olarak başarılı olan ürünü/hizmetin ortaya çıkmasında ve pazarlama başarısında girişimcinin özgün hayalleri yer alıyor. Girişimcinin elinde hayal gibi sınırsız bir servet var. Aslında bu servet yaratıcılıkla yenilikçiliğimizi de ortaya çıkarıyor.

Her şeyin başlangıcı olan hayal; zihinde canlandırılarak tasarlanan gerçekleşmesi özlenen şey, imge, hülya manasına geliyor. Aynı zamanda hayal; belli belirsiz görülen şey, gölge, görüntü ve imge demektir (TDK). Hayal gücü, duyuların zihinde yeni fikirler duyumlar ve nesneler üretme yeteneğidir.

Bu bir bakıma pazarlamada örneğin; duyusal pazarlamanın temelini oluşturan hayal gücüyle oluşan soyut fikirlerin, duyumların ve nesnelerin somut olarak ürünlere veya hizmetlere dönüşümüdür. Duyusal pazarlama hedef kitlenin duyularını etkileyerek davranışlarına yönlendiren hayallerin ürünü. Örneğin; “sıfır km otomobil kokusu” duyusal olarak tüketicilerin davranışlarını doğrudan etkiliyor. Marka örneğinde, Starbucks CEO’su Howard Schultz’un “Eğer insan hayallerine ve daha ötesine ulaşmak için kararlılık ve azim göstererek yeniden tecrübe etmek isterse başaracaktır” diyor. Starbucks’ın marka hikâyesi hayallere yapılan bir Duyusal Pazarlama yolculuğu. Starbucks’ın ortamdaki çalan müzik, duvarların ve eşyaların renkleri, ışık, oturma sistemindeki koltuk ile sandalyelerin şekli ve tasarımıyla birlikte çalışanları giysileri kahvenin anlık olarak yapılarak satışa sunulması, ortamdaki rahatlık bir uyum içerisinde olması bu yolcuğu deneyimsel bir keyfe dönüştürüyor. Ortamda dünyanın çeşitli yerlerden getirilerek anlık sunuma hazırlanan taze kahve kokusu müşteriyi etkileyerek onları yeni duyusal kahve deneyimine davet ediyor. Tıpkı girişimci Howard Schultz’un hayallerinde olduğu gibi. Aslında bir kahve zinciri markası olarak Starbucks, bir hayal mühendisliğinin eseri.

Hayal mühendisliği olmadan hayallerin hiçbir anlamı yok. Soyut olarak belli belirsiz görülen bir şey, gölge, görüntü ve imge olarak hayaller ancak tasarlanarak canlandırılıp hayal mühendisliğiyle somut ürünlere veya hizmetlere dönüşebiliyor. Hayal mühendisliği sadece bir hayal ürünü olan özgün bir fikre tasarımla anlam kazandıran değer süreci… Örneğin; Walt Disney 1950’lerin başında Los Angeles yakınlarına kurulacak dev bir eğlence parkının projesi üzerinde çalışmaya başlamış Disneyland. Walt Disney’in, hayallerinin bir ürünü eğitici ve eğlenceli bir park olarak çocuklarla birlikte ailelerinde hoşça vakit geçirebilmesi tasarlanmış eğlence dünyası. Walt Disney burayı hayallerindeki “dünyadaki en mutlu yer” hayaliyle yolcuğuna çıkarak hayal mühendisliğiyle hayat geçirmiştir. Walt Disney başarı sırlarını açıklarken “hayal edebiliyorsan, yapabilirsin” diyor.

Neden bazı insanlar diğerlerine göre daha yenilikçi ve yaratıcı?

Bu sorunun cevapları arasında en değerlisi; “Bu insanların hayal kurmakla daha iyi fikirlere sahip olması ve bu fikirleri gerçeğe dönüştürebilmesidir.” Daha yenilikçi ve yaratıcı olabilmek için gerekli iyi fikirlere sahip olmak “hayal” ve bu fikirleri gerçeğe dönüştürmekte “Hayal Mühendisliği”dir. Hayal ile başlayarak büyüyerek gelişen her yenilikçi fikrin markaya dönüşümünün arkasında onu hedeflenen amaca göre sonuçlandıran bir mühendislik çalışmaları vardır.

Hayal mühendisliği yaratıcılıkla yenilikçiliğinizi ortaya çıkarıyor. Hayal mühendisliği her iki ayağı yere basan herkes için yaratıcılık dünyasına yapılan sonunda gerçekleşen hayallerle keyifli bir yolculuk. Bir hayalle başlayan bu yolculuğun hayata geçmesiyle yaşanan sevinç her şeye değer. Hayalleri zenginleştirerek ona anlam katan… Hayalperestlikle yenilikçilikten ve yaratıcılığa açılan kapı… Örneğin; bir mimarın zihninde bir hayal ürün olan binayı, köprüyü, şehri tasarlayarak hayal gücünün sınırlarını zorlayan, mimari tasarımlarıyla sonsuza dek yaşayacak olması. Örneğin; ünlü mimar Le Corbusier, “Kalabalık şehirlerdeki insanlara daha iyi yaşam koşulları sağlamak” hayalini mühendislikle gerçekleştirerek modern mimariye yön veren eserler ortaya koymuştur.

Makinenin tasarımı, uçağın tasarımı, çorabın tasarımı, iş yapma süreçlerinin tasarımı ve üretilerek ürünlere dönüşümü hayal mühendisliğinin eseri. Kısaca hemen hemen her şeyin ve hatta hayatın tasarımı hayal mühendisliğinin sonucu. Hayal gücüne bağlı olarak markaların duyularla ürünler veya hizmetler arasındaki kuracakları bağın derecesi ne kadar yüksekse pazarlama şansı da o kadar artacaktır. Aslında her şey somut olarak bir marka adıyla ürünler veya hizmetler olarak pazarlanan bir hayal ve hayal mühendisliğinden başka bir şey değil! Örneğin; Coca Cola, Ford, Disneyland, Mercedes, Toyota, Nike, Instragram, Hilton, YouTube, Facebook, Amazon, Google, Apple, Disney, Snapchat, Sportify, Netflix ve diğerleri. Bu ve diğer markaların ortaya çıkışı içinde farklı hikâyeler barındıran hayal mühendisliğinin eseri.

Markaların size heyecan, coşku, imaj ve değer gibi hayran kalacağınız şeyleri temsil ederek sunması hayal mühendisliğiyle mümkün olabiliyor. Örneğin; hayal mühendisliğiyle marka aşkı, rüyalarınıza giren ve bazen hiç çıkmayan çekicilikle markanızın sizin için gizemli olarak hayal kurmanızı sağlayan bir hikâyesiyle bu aşkı daha güçlendiren somut ürünler veya hizmetler ortaya çıkıyor. Markanızın geçmişini, bugününü ve geleceğini anlatarak sizin için ilham kaynağı olabilen bir hikâye örneğin; tıpkı bir şehir markasında Romeo ve Jüliet’in aşklarında olduğu gibi hayal mühendisliğiyle Romeo ve Jüliet markasıyla çanta, elbise, otel, pasta ve çikolata vs adı olarak müşterilere pazarlanıyor.

Hayal mühendisliğiyle, nöropazarlama kullanarak müşteri davranışlarını keşfederek onlara yenilikçi ve yaratıcı ürünler/hizmetler tasarlamak, üretmek ve sunmak mümkün olabiliyor. Örneğin; Mercedes-Benz, arabaların ön kısımlarının insan yüzlerini simüle ettiği, doğrudan beynin zevk merkeziyle bağlantı kurmak üzere nöropazarlama ve hayal mühendisliğiyle satışlarını artırmıştır. Bu şirket yeni otomobil tasarımlarında geliştirdiği yapay zekâ uygulamalarına dayalı nöropazarlama ile hayal mühendisliği sonucu pazar başarısı sağlıyor. Microsoft, nöropazarlama yöntemine göre insan beyninin birkaç bölümünü heyecanlandıran reklamı yapılan ürünü satın almayı teşvik ettiği ölçerek hayal mühendisliğiyle ürün/hizmet geliştiriyor.

Hayal mühendisliği; anlaşılması, anlamlandırılması, öğrenilmesi ve uygulamaya kadar yaratıcı süreçleri yaratıcı iş fikirleri ve çözümleri üreten heyecan verici, öğretici ve keşfedici bir serüven. Bu serüven gerçekleştirebileceğine inandığınız özgün hayallerin peşinde koşmanın coşkusu, hazzı ve mutluluğu. Elbette bu hayalleri gerçekleştirmek üzere çok çalışarak, hayal yolculuğunda başarısızlıklarından öğrenerek, hayallerine tutkuyla bağlanarak ve hayallerini için adanmışlıkla geçen ve hayallerle yaşanan bir ömür. Mimar Sinan’dan Thomas Edison’a, Farabi’den Galileo’ya, Steve Jobs’tan Uğur Şahin’e & Özlem Türeci’ye ve diğerlerine.

Zaten Sony Şirketinin kurucusu Akio Morita, “Başarıyı sağlayan en önemli güç, kendi irademize inanmaktır” sözüyle bizim irademizin enerjisi olan hayallerimizin bu gücün kaynağı olduğunu söylüyor. Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in “En büyük risk hiç risk almamaktır” sözüyle insanın yeteneklerine inanarak ve risk alarak hayallerin peşinde koşmasının başarıda ne kadar önemli olduğunu söylemiştir. Unutmayalım markaların müşterilerin duyularına hitap ederek duygu dünyasını etkileyen her şey hayal gücünün eseri olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Bu dünyada başarınızdaki en değerli servet olan hayallerinizi gerçekleştirmek için ne bekliyorsunuz?

Kaynaklar

TDK, https://sozluk.gov.tr/transfer?option=com_gts&view=gts, 22.12.2020

https://pazarlamaturkiye.com/duyusal-pazarlama-nedir-duyusal-pazarlama-ornekleri-neledir/,18.01.2021

https://www.nolm.us/buyuk-disneyland-acilisinin-trajik-hikayesi/,18.01.2021

https://www.themagger.com/dunyaca-unlu-mimarlar/,18.01.2021