Genel Haberler
Üretici market fiyat farkı sürüyor
Türkiye ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımda 2017 değerlendirmesini yaptı.
Aralık ayında, markette 42 ürünün 29’unda fiyat artışı, 9’unde fiyat azalışı, üreticilerde ise 34 ürünün 14’ünde fiyat artışı, 14’ünda ise fiyat azalışı meydana geldi. Markette 4 üründe, üreticide 6 üründe fiyatlar değişmedi.
Yaptığımız tespitlere göre, Aralık ayında fiyatı en fazla artan ürün, marketlerde marul, üreticilerde ise mandalina olurken, marketlerde kabak, üreticilerde karnabahar fiyat düşüşünde ilk sırayı aldılar.
Aralık ayında market fiyatlarında maydanoz, kuru kayısı, kuru üzüm, mısırözü yağı fiyatında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 20,51 ile en fazla kabakta meydana geldi. Kabaktaki fiyat düşüşünü, yüzde 19,28 ile sivri biber, yüzde 12,72 ile limon, yüzde 12,53 ile portakal izledi. Fiyat düşüşünde bu ürünleri, yüzde 8,83 ile karnabahar, yüzde 8,00 ile ıspanak, yüzde 4,83 ile kaşar peyniri, yüzde 2,99 ile patlıcan, yüzde 2,97 ile Antep fıstığı takip etti.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 20,63 ile marulda görüldü. Maruldaki fiyat artışını, yüzde 19,23 ile kuru soğan, yüzde 14,79 ile salatalık, yüzde 11,96 ile havuç, yüzde 11,73 ile nohut izledi. Fiyat artışında bu ürünleri, yüzde 9,48 ile kuru fasulye, yüzde 6,91 ile patates, yüzde 6,64 ile mandalina, yüzde 6,15 ile toz şeker, yüzde 5,98 ile domates, yüzde 5,30 ile yeşil soğan, yüzde 4,99 ile kırmızı mercimek, yüzde 3,83 ile fındık, yüzde 3,26 beyaz peynir, yüzde 2,96 ile elma, yüzde 2,94 ile lahana, yüzde 2,06 ile yoğurt, yüzde 2,03 ile yeşil mercimek, yüzde 1,67 ile zeytinyağı, yüzde 1,62 ile yumurta, yüzde 1,50 ile dana eti, yüzde 1,37 ile kuzu eti, yüzde 1,20 ile pirinç, yüzde 1,00 ile pırasa, yüzde 0,88 ile tavuk eti, yüzde 0,85 ile kuru incir, yüzde 0,70 ile ayçiçeği yağı, yüzde 0,68 ile süt, yüzde 0,33 ile tereyağı takip etti.
Yıllık artışlar
2017 yılında, markette 38 ürünün 25’inde fiyat artışı, 13’ünde fiyat azalışı, üreticilerde ise 34 ürünün 18’inde fiyat artışı, 16’sında ise fiyat azalışı meydana geldi.
Yaptığımız tespitlere göre, 2017 yılında, fiyatı en fazla artan ürün, marketlerde mandalina, üreticide elma olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise marketlerde ve üreticilerde karnabahar oldu.
2017 yılında, market fiyatlarında fiyat düşüşü, yüzde 40,57 ile en fazla karnabaharda meydana geldi. Karnabahardaki fiyat düşüşünü, yüzde 36,06 ile kabak, yüzde 35,79 ile sivri biber, yüzde 35,49 ile patlıcan, yüzde 31,70 ile yeşil soğan, yüzde 27,72 ile salatalık takip etti. Fiyat düşüşünde bu ürünleri, yüzde 10,58 ile pırasa, yüzde 9,15 ile lahana, yüzde 6,90 ile ıspanak, yüzde 5,48 ile yumurta, yüzde 4,86 ile dana eti, yüzde 3,24 ile tavuk eti, yüzde 0,99 ile kuru üzüm izledi.
Geçen yıl markette, en fazla fiyat artışı ise yüzde 50,04 ile mandalinada görüldü. Mandalinadaki fiyat artışını, yüzde 49,53 ile kuru incir, yüzde 37,30 ile kuru soğan, yüzde 34,41 ile elma, yüzde 32,03 ile domates, yüzde 25,16 ile havuç, yüzde 24,37 ile süt, yüzde 24,22 ile kuru fasulye, yüzde 21,11 ile Antep fıstığı, yüzde 20,62 ile patates izledi. Bu ürünleri, fiyat artışında, yüzde 16,95 ile fındık, yüzde 16,82 ile zeytinyağı, yüzde 15,52 ile nohut, yüzde 15,38 ile toz şeker, yüzde 15,23 ile portakal, yüzde 12,75 ile maydanoz, yüzde 12,23 ile limon, yüzde 11,96 kuzu eti, yüzde 11,94 ile ayçiçeği yağı, yüzde 10,96 ile marul, yüzde 10,70 ile mısır özü yağı, yüzde 7,96 ile kuru kayısı, yüzde 7,04 ile pirinç, yüzde 4,41 ile yeşil mercimek, yüzde 1,37 ile kırmızı mercimek takip etti.
Üretici market ve market fiyat farkı
Aralık ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla portakalda yüzde 371,59’u bulurken, portakaldan sonra lahanada yüzde 321,82, karnabaharda yüzde 303,06, havuçta yüzde 292,72, patateste yüzde 262,55, kuru kayısıda yüzde 258,67 oldu.
Bugün üreticide 58 kuruş olan portakal markette 2 lira 71 kuruşa, 37 kuruş olan lahana 1 lira 55 kuruşa, 61 kuruş olan karnabahar 2 lira 46 kuruşa, 65 kuruş olan havuç 2 lira 55 kuruşa, 58 kuruş olan patates 2 lira 8 kuruşa, 9 lira olan kuru kayısı 32 lira 28 kuruşa satılıyor.
Görüldüğü gibi üretici ile market fiyatları arasındaki tutarsızlık sürüyor.
Bu durum sürdürülemez. Devam ederse, önünde sonunda çiftçimizin üretimden kaçınmasıyla sonuçlanır. Çiftçimiz de istikrarlı bir gelir elde etmeli, tüketicimiz de makul fiyatlarla ürün tüketebilmelidir. Görünen o ki 2017 yılında da tüketicimiz, üretici fiyatlarının çok üzerinde bir bedelle ürün alabilmiştir. Mevcut durumdan hem çiftçimiz hem de tüketicimiz mağdurdur.
Tarım sektörü büyümeye başladı
Türk tarımı da gerçekleştirdiği üretim, sağladığı istihdam ve ihracatla ülke ekonomisindeki önemini koruyor. 2017 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla tarımın gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı, 2016 yılındaki gibi yüzde 6,2 düzeyinde gerçekleşti. 2016 yılının tamamında yüzde 2,6 küçülen tarım sektörü, bu yılın Ocak-Eylül döneminde yüzde 3,3 büyüme yaşadı.
Tarımdaki büyümenin temel nedeni, baz etkisinin yanı sıra bitkisel üretimde yaşanan artış oldu.
Üretim, tahılda yüzde 2,4, meyvelerde yüzde 9,7, sebzelerde yüzde 1,8 arttı. Tahıl üretimi 35,3 milyon tondan 36,1 milyon tona yükseldi. Tahıl, meyve, sebze dışındaki diğer bitkisel ürünlerde üretim yüzde 6,3 artarak 30 milyon tondan 31,9 milyon tona çıktı. Meyve üretimi 19 milyon tondan 20,8 milyon tona, sebze üretimi 30,3 milyon tondan 30,8 milyon tona yükseldi. Meyve üretimi ilk kez 20 milyon tonu geçti; hem sebzede hem de meyve üretiminde rekor kırıldı.
Hayvancılıkta da üretim artışı özellikle tavuk eti ve yumurtada sürerken, kırmızı et ve sanayiye aktarılan sütte düştü. Tavuk eti üretimi Ocak-Ekim döneminde 1 milyon 567 bin tondan 1 milyon 772 bin tona, yumurta üretimi 14,9 milyar adetten 15,9 milyar adede çıktı. Ekim ayı itibarıyla son bir yılda, tavuk eti üretimi 2 milyon 84 bin tonu, tavuk yumurtası üretimi ise 19 milyar 89 milyon adedi aştı.
Süt ve kırmızı et üretimi düştü
Sanayiye aktarılan süt miktarı 7,8 milyon tondan 7,5 milyon tona, Ocak-Eylül döneminde kırmızı et üretimi ise 902 bin tondan 834 bin tona geriledi.
Yaş çay dahil 115,9 milyon ton olan toplam bitkisel üretim miktarı, 2017 yılında yüzde 4,4 artarak 121 milyon tona çıktı.
2017 yılında, 2016 yılına göre, ülkemizde, büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı arttı.
Haziran ayları itibarıyla 2016’de 14 milyon 324 bin olan büyükbaş hayvan sayısı, 2017’de 14 milyon 817 bin başa çıktı.
Yine 2016 yılında 44 milyon 34 bin olan küçükbaş hayvan sayısı 2017 Haziran ayında 44 milyon 573 bin başa yükseldi.
Genel Haberler
E-ticaret, indirim rüzgârıyla coşacak
Markalar ve e-ticaret pazaryerleri Türkiye’de de artık bir gelenek haline gelen kasım indirimleri için hazırlıklarını büyük ölçüde tamamladı. Birçok marka ve pazaryeri tarafından kasım ayının geneline yayılan kampanyalar sayesinde internetten alışveriş hacminin 500 milyar lirayla aylık rekorunu yenilemesi bekleniyor.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, tüketicilerin her yıl kasım indirimlerini merakla beklediğini hatırlattı. Kasım ayının geneline yayılan inidirim kampanyalarının markalara ellerindeki stoku eritme, tüketicilere de ihtiyaçlarını uygun fiyata giderme imkânı sunduğuna dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:
“Alım gücü giderek zayıflayan tüketici, gıda dışındaki ihtiyaçlarını ertelemek zorunda kalıyor. Enflasyonla mücadele için talebi kısmaya yönelik önlemlerin de etkisiyle temmuzdan bu yana üye markalarımızın büyük bölümünün adet satışlarında düşüş gözlemliyoruz. Dört aydır devam eden daralmaya kasımda “dur” demek istiyoruz. Belli ürün gruplarında yüzde 25’ten yüzde 70’e varan oranlarda indirimlerin yapılacağı kasım kampanyalarıyla birlikte hem fiziki mağazalara hem de e-ticaret pazaryerlerine büyük bir canlılık gelmesini bekliyoruz. Özellikle 11 Kasım’daki ‘bekarlar günü’ ve bu yıl 29 Kasım’a denk düşen “efsane cuma”da alışverişin en üst noktaya ulaşacağını öngörüyoruz. Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre kasım, e-ticaret hacminin zirve yaptığı ay olarak öne çıkıyor. Örneğin Kasım 2023’te e-ticaret hacminin 12 aylık ortalamadan yüzde 50 fazla olduğu, yıllık toplam e-ticaretin yüzde 12,5’inin kasım ayında gerçekleştiği görülüyor. Geçen yıl “efsane cuma”ya denk düşen 24 Kasım e-ticaret hacminin en yüksek olduğu gün olarak dikkat çekiyor. “Efsane cuma”yı, bekarlar günü kampanyalarının yapıldığı 11 Kasım izliyor. Bu yıl da benzer bir tablonun gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Kasım kampanyalarında giyimden, beyaz eşyaya, elektronikten kozmetiğe her kategoride çok cazip indirimler oluyor. Temmuzdan bu yana hazır giyim, ayakkabı, elektronik ve küçük ev aleti markalarımızın adet satışlarında önemli düşüş gözlemliyoruz. Kasım ayında özellikle bu kategorilerde ciddi satış rakamlarına ulaşılacağını ve toplam e-ticaret hacminin 500 milyar lirayı aşarak rekor tazeleyeceğini tahmin ediyoruz. Talebin yüksek olmasına rağmen indirimler sayesinde kasımda da enflasyonla mücadeleye desteğimizi sürdüreceğiz.”
Sinan Öncel, tüketicileri özellikle internet üzerinden yapacakları alışverişlerde siber dolandırıcılara karşı uyanık olmaları konusunda uyardı. Öncel, tüketicilere alışverişlerini markanın ya da pazaryerinin resmi sitesinden yapmalarını, ödemelerini de gerekli güvenlik kontrollerini sağladıktan sonra gerçekleştirmelerini önerdi.
Genel Haberler
CarrefourSA, L’Etape Türkiye’de sporculara destek verdi
19-20 Ekim tarihlerinde Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilen, Fransa Bisiklet Turu’nun amatör sporculara yönelik özel konsepti olan “L’Etape Türkiye by Tour de France”, 50’den fazla ülkeden yaklaşık 3000 bisikletçinin katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti. CarrefourSA, etkinliğin tedarikçi sponsoru olarak, Yaşam için Doğrusu vizyonunu bir kez daha öne çıkardı.
CarrefourSA Pazarlama ve Kurumsal İletişim Grup Müdürü Melis Karatay Ebin, “Dünyanın en ikonik spor organizasyonlarından birinde CarrefourSA olarak yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu dev etkinlikte, sporcularımıza yarış boyunca enerji vermek amacıyla su ve meyve ikramlarıyla destek sağladık. Lezzet Arası şeflerimiz ise yarış sonrasında sporcuların karbonhidrat ihtiyaçlarını karşılamak için özel ikramlarıyla alandaydı. CarrefourSA olarak önümüzdeki dönemlerde de sporu ve sporcuyu desteklemeye kararlıyız.” dedi.
Genel Haberler
EBRD ve A101, sürdürülebilir gelecek için güçlerini birleştiriyor
Türkiye’nin 81 ilinde ve tüm ilçelerinde 13.600’ü aşkın mağazasıyla hizmet veren A101, sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik çalışmalarını hızlandırmak amacıyla Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) yeşil dönüşüm projelerini desteklemek ve yeni mağaza yatırımlarını finanse etmek için 200 milyon ABD doları tutarında kredi aldı.
EBRD, Türkiye’nin en büyük perakende zincirlerinden A101’e, sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemek amacıyla 200 milyon ABD doları tutarında sendikasyon kredisi sağladı. Bu kredi, A101’in yeşil dönüşüm çalışmalarını hızlandırma ve yeni mağaza yatırımlarına katkı sunma amacıyla kullanılacak.
İki dilimden oluşan kredinin 100 milyon ABD doları tutarındaki kısmını EBRD taahhüt ederken, ikinci 100 milyon ABD doları tutarındaki dilim uluslararası finans kuruluşları aracılığıyla sendikasyon şeklinde sağlanacak. İlk dilimde, EBRD, 82 milyon ABD doları tutarında finansman sağlarken, Finance in Motion 18 milyon ABD doları katkı sağlayacak.
Bu finansman aracılığıyla A101, Türkiye genelinde yeni mağaza ve depo açılışları, mevcut mağazaların modernizasyonu ve enerji verimlilik artışı doğrultusunda yenilenmesi ve güneş enerjisi panelleri kurulumuna yönelik orta vadeli yatırım planlarını finanse edecek.
Kredi sayesinde A101, enerji tüketimini ve karbon emisyonlarını azaltmanın yanı sıra, güneş enerjisi ve kaynak verimliliği projeleri ile çevre dostu uygulamalarını güçlendirecek.
Türkiye perakende sektörü, ülke iş gücünün %12’sini istihdam eden önemli bir sektör olmasına rağmen, özellikle depremden etkilenen bölgelerde ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmıştı. A101, bu bölgelerde perakende çalışanlarının teknik becerilerini geliştirmek ve iş gücünün gelişimini desteklemek amacıyla iki büyük eğitim programı başlatacak. Programların bir diğer önemli amacı ise, ülke genelindeki personelin becerilerini artırmak olarak öne çıkıyor. Eğitim programlarına katılarak işe alınan kişilerin %60’ını kadın çalışanlar oluşturacak ve bu sayede kadınların iş gücüne katılımı ve ekonomik güçlenmesi desteklenecek.
EBRD Gıda ve Tarım İşletmeleri Bölge Başkanı Wojtek Boniaszczuk, projeyle ilgili olarak; “A101 ile bu önemli projede çalışmaktan mutluluk duyuyoruz. A101’in çevre dostu operasyonlara doğru attığı adımlar perakende sektörü için örnek teşkil edecek. Özellikle depremden etkilenen bölgelerde iş gücünü desteklemeyi amaçlayan bu yatırımın, bölgenin ekonomik toparlanmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Aydın Group CFO’su Osman Yılmaz ise şöyle konuştu: “EBRD ile yapmış olduğumuz bu stratejik iş birliğinden çok mutluyuz. Bu iş birliği sektördeki konumumuzu güçlendirecek olmasının yanı sıra, sürdürülebilir perakende operasyonlarına yaptığımız yatırımları da hızlandıracaktır. A101’in sektöründe inovasyonu ve sürdürülebilirliği teşvik etmeye kararlılığının da göstergesi olan bu iş birliği, yalnızca finansal istikrarımızı artırmakla kalmayacak, aynı zamanda iş gücümüzü ve ekosistemimizi de güçlendirecektir.”
EBRD, 2009 yılından bu yana Türkiye’de çoğunluğu özel sektörde olmak üzere 453 proje ve ticaret finansmanı limitleri aracılığıyla 20 milyar avrodan fazla yatırım gerçekleştirdi.