Genel Haberler
Elmanın üretici ile market arasındaki fiyat farkı %295,01
“Haziran ayında markette 25, üreticide 11 üründe fiyat artışı, markette 12, üreticide 8 üründe fiyat düşüşü oldu. Markette 3, üreticide 13 üründe fiyat değişmedi”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Haziran ayında markette ve üreticide fiyatı en fazla artan ürünlerin kuru soğan ve patates, fiyatı en fazla düşen ürünlerin ise kiraz ve şeftali olduğunu belirtti.
Market fiyatlarındaki değişim
Haziran ayında market fiyatlarında zeytinyağı, yumurta ve toz şeker fiyatında değişim görülmezken, fiyat düşüşünün yüzde 39,03 ile en fazla kirazda meydana geldiğini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“Kirazdaki fiyat düşüşünü yüzde 35,50 ile şeftali, yüzde 31,76 ile karpuz, yüzde 19,53 ile patlıcan, yüzde 16,59 ile yeşil fasulye, yüzde 10,15 ile elma, yüzde 9,77 ile marul, yüzde 7,92 ile havuç izledi.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 110,82 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 50,73 ile patates, yüzde 38,91 ile domates, yüzde 22,10 ile limon, yüzde 19,86 ile salatalık, yüzde 13,15 ile sivri biber, yüzde 12,47 ile kabak, yüzde 11,45 ile Antep fıstığı takip etti.”
Üretici-market fiyat farkı
Haziran ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla elmada yaşandı. Üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 295,01 ile elmada görüldü. Fiyat farkı kuru kayısıda yüzde 284,81, maydanozda yüzde 284,62, kırmızı mercimekte yüzde 267,99, kuru incirde yüzde 236,84, sütte 230,94, kuru fasulyede yüzde 219,71, karpuzda yüzde 206,67 oldu.
Elma 4 kat, kuru kayısı ve maydanoz 3,8 kat, kırmızı mercimek 3,7 kat, kuru incir 3,4, süt 3,1, kuru fasulye 3,2, karpuz 3,1 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır. Üreticiden 1 lira 23 kuruşa satılan elma markette 4 lira 86 kuruşa, 9 lira olan kuru kayısı 34 lira 63 kuruşa, 33 kuruş olan maydanoz 1 lira 25 kuruşa, 1 lira 97 kuruş olan kırmızı mercimek 7 lira 25 kuruşa,12 lira olan kuru incir 40 lira 42 kuruşa, 1 lira 39 kuruş olan süt 4 lira 60 kuruşa, 3 lira 26 kuruş olan kuru fasulye 10 lira 42 kuruşa, 46 kuruş olan karpuz 1 lira 41 kuruşa satılmaktadır.
Fiyat değişimlerinin nedenleri
Üretici fiyatlarında en fazla fiyat artışının kuru soğan ve patateste görüldüğünü, bu ürünlerin yanı sıra kabak, sivri biber, domates, yeşil soğan, salatalık, kuru üzüm gibi ürünlerde fiyat artışları yaşandığını vurgulayan Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Kuru soğan ve patates fiyatları son günlerde ana gündem konusu olmuştur. Bu dönemde arz sınırlı bir alandan kısıtlı miktarda sağlanmaktadır. Adana’da hasat tamamlanmıştır. Hatay’da ise hasadın sonuna gelinmektedir. Bu duruma Hatay’da hastalık nedeniyle patates verimindeki düşüş, İzmir Ödemiş’te ekim alanlarındaki daralma da eklenince fiyatlarda artış yaşanmıştır. Fiyatlardaki artış geçicidir. Artan hava sıcaklıkları ile birlikte hasat 15 gün öne gelmiştir. Afyonkarahisar’da yer yer hasat başlamıştır. Önümüzdeki günlerde Niğde/Altunhisar, Afyonkarahisar/Sandıklı-Dinar’da, Bursa/İnegöl’de başlayacak olan hasatla birlikte fiyatların normal seviyelere ineceği tahmin edilmektedir.
Patateste olduğu gibi kuru soğanda da içinde bulunduğumuz dönemde arz sınırlı bir alandan Bursa, Adana, Hatay illerimizden sağlanmıştır. Adana patateste olduğu gibi kuru soğanda da hasat tamamlanmıştır. Hatay’da ve Bursa’da ise hasadın sonuna gelinmektedir. Fiyat artışında kuru soğanda genel itibarıyla ekim alanlarındaki daralma ve olumsuz hava koşullarının bir sonucu olarak üretimindeki düşüşün etkisi olmuştur. Amasya’da erkenci çeşitlerin hasadı yeni yeni başlamıştır. Fiyatların yeni hasatlarla birlikte düşmesi beklenmektedir.
Kabak, sivri biber, domates, salatalık gibi ürünlerde fiyatları, örtü altı üretimin sonuna yaklaşılması ve tarla ürünlerinin tam olarak piyasaya girmemiş olması, yayladaki seralarda da hasadın tam başlamaması, buna bağlı olarak arzdaki daralma artırmıştır.
Yeşil soğanda hasat edilen ürün miktarındaki azalma fiyata yansımıştır.
Üreticide fiyatı en fazla düşen ürün şeftali oldu. Mevsim itibarıyla şeftalide hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı olarak fiyatlarda düşüş meydana geldi. Kirazda ise hasat döneminde yağışların kirazı olumsuz etkilemesinin yanı sıra, ihracattaki yavaşlama fiyatlarda gerilemeye yol açtı. Patlıcan, karpuz ve yeşil fasulyede hasat edilen ürün miktarındaki artışla birlikte fiyatlar düştü.”
Genel Haberler
E-ticaret, indirim rüzgârıyla coşacak
Markalar ve e-ticaret pazaryerleri Türkiye’de de artık bir gelenek haline gelen kasım indirimleri için hazırlıklarını büyük ölçüde tamamladı. Birçok marka ve pazaryeri tarafından kasım ayının geneline yayılan kampanyalar sayesinde internetten alışveriş hacminin 500 milyar lirayla aylık rekorunu yenilemesi bekleniyor.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, tüketicilerin her yıl kasım indirimlerini merakla beklediğini hatırlattı. Kasım ayının geneline yayılan inidirim kampanyalarının markalara ellerindeki stoku eritme, tüketicilere de ihtiyaçlarını uygun fiyata giderme imkânı sunduğuna dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:
“Alım gücü giderek zayıflayan tüketici, gıda dışındaki ihtiyaçlarını ertelemek zorunda kalıyor. Enflasyonla mücadele için talebi kısmaya yönelik önlemlerin de etkisiyle temmuzdan bu yana üye markalarımızın büyük bölümünün adet satışlarında düşüş gözlemliyoruz. Dört aydır devam eden daralmaya kasımda “dur” demek istiyoruz. Belli ürün gruplarında yüzde 25’ten yüzde 70’e varan oranlarda indirimlerin yapılacağı kasım kampanyalarıyla birlikte hem fiziki mağazalara hem de e-ticaret pazaryerlerine büyük bir canlılık gelmesini bekliyoruz. Özellikle 11 Kasım’daki ‘bekarlar günü’ ve bu yıl 29 Kasım’a denk düşen “efsane cuma”da alışverişin en üst noktaya ulaşacağını öngörüyoruz. Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre kasım, e-ticaret hacminin zirve yaptığı ay olarak öne çıkıyor. Örneğin Kasım 2023’te e-ticaret hacminin 12 aylık ortalamadan yüzde 50 fazla olduğu, yıllık toplam e-ticaretin yüzde 12,5’inin kasım ayında gerçekleştiği görülüyor. Geçen yıl “efsane cuma”ya denk düşen 24 Kasım e-ticaret hacminin en yüksek olduğu gün olarak dikkat çekiyor. “Efsane cuma”yı, bekarlar günü kampanyalarının yapıldığı 11 Kasım izliyor. Bu yıl da benzer bir tablonun gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Kasım kampanyalarında giyimden, beyaz eşyaya, elektronikten kozmetiğe her kategoride çok cazip indirimler oluyor. Temmuzdan bu yana hazır giyim, ayakkabı, elektronik ve küçük ev aleti markalarımızın adet satışlarında önemli düşüş gözlemliyoruz. Kasım ayında özellikle bu kategorilerde ciddi satış rakamlarına ulaşılacağını ve toplam e-ticaret hacminin 500 milyar lirayı aşarak rekor tazeleyeceğini tahmin ediyoruz. Talebin yüksek olmasına rağmen indirimler sayesinde kasımda da enflasyonla mücadeleye desteğimizi sürdüreceğiz.”
Sinan Öncel, tüketicileri özellikle internet üzerinden yapacakları alışverişlerde siber dolandırıcılara karşı uyanık olmaları konusunda uyardı. Öncel, tüketicilere alışverişlerini markanın ya da pazaryerinin resmi sitesinden yapmalarını, ödemelerini de gerekli güvenlik kontrollerini sağladıktan sonra gerçekleştirmelerini önerdi.
Genel Haberler
CarrefourSA, L’Etape Türkiye’de sporculara destek verdi
19-20 Ekim tarihlerinde Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilen, Fransa Bisiklet Turu’nun amatör sporculara yönelik özel konsepti olan “L’Etape Türkiye by Tour de France”, 50’den fazla ülkeden yaklaşık 3000 bisikletçinin katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti. CarrefourSA, etkinliğin tedarikçi sponsoru olarak, Yaşam için Doğrusu vizyonunu bir kez daha öne çıkardı.
CarrefourSA Pazarlama ve Kurumsal İletişim Grup Müdürü Melis Karatay Ebin, “Dünyanın en ikonik spor organizasyonlarından birinde CarrefourSA olarak yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu dev etkinlikte, sporcularımıza yarış boyunca enerji vermek amacıyla su ve meyve ikramlarıyla destek sağladık. Lezzet Arası şeflerimiz ise yarış sonrasında sporcuların karbonhidrat ihtiyaçlarını karşılamak için özel ikramlarıyla alandaydı. CarrefourSA olarak önümüzdeki dönemlerde de sporu ve sporcuyu desteklemeye kararlıyız.” dedi.
Genel Haberler
EBRD ve A101, sürdürülebilir gelecek için güçlerini birleştiriyor
Türkiye’nin 81 ilinde ve tüm ilçelerinde 13.600’ü aşkın mağazasıyla hizmet veren A101, sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik çalışmalarını hızlandırmak amacıyla Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) yeşil dönüşüm projelerini desteklemek ve yeni mağaza yatırımlarını finanse etmek için 200 milyon ABD doları tutarında kredi aldı.
EBRD, Türkiye’nin en büyük perakende zincirlerinden A101’e, sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemek amacıyla 200 milyon ABD doları tutarında sendikasyon kredisi sağladı. Bu kredi, A101’in yeşil dönüşüm çalışmalarını hızlandırma ve yeni mağaza yatırımlarına katkı sunma amacıyla kullanılacak.
İki dilimden oluşan kredinin 100 milyon ABD doları tutarındaki kısmını EBRD taahhüt ederken, ikinci 100 milyon ABD doları tutarındaki dilim uluslararası finans kuruluşları aracılığıyla sendikasyon şeklinde sağlanacak. İlk dilimde, EBRD, 82 milyon ABD doları tutarında finansman sağlarken, Finance in Motion 18 milyon ABD doları katkı sağlayacak.
Bu finansman aracılığıyla A101, Türkiye genelinde yeni mağaza ve depo açılışları, mevcut mağazaların modernizasyonu ve enerji verimlilik artışı doğrultusunda yenilenmesi ve güneş enerjisi panelleri kurulumuna yönelik orta vadeli yatırım planlarını finanse edecek.
Kredi sayesinde A101, enerji tüketimini ve karbon emisyonlarını azaltmanın yanı sıra, güneş enerjisi ve kaynak verimliliği projeleri ile çevre dostu uygulamalarını güçlendirecek.
Türkiye perakende sektörü, ülke iş gücünün %12’sini istihdam eden önemli bir sektör olmasına rağmen, özellikle depremden etkilenen bölgelerde ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmıştı. A101, bu bölgelerde perakende çalışanlarının teknik becerilerini geliştirmek ve iş gücünün gelişimini desteklemek amacıyla iki büyük eğitim programı başlatacak. Programların bir diğer önemli amacı ise, ülke genelindeki personelin becerilerini artırmak olarak öne çıkıyor. Eğitim programlarına katılarak işe alınan kişilerin %60’ını kadın çalışanlar oluşturacak ve bu sayede kadınların iş gücüne katılımı ve ekonomik güçlenmesi desteklenecek.
EBRD Gıda ve Tarım İşletmeleri Bölge Başkanı Wojtek Boniaszczuk, projeyle ilgili olarak; “A101 ile bu önemli projede çalışmaktan mutluluk duyuyoruz. A101’in çevre dostu operasyonlara doğru attığı adımlar perakende sektörü için örnek teşkil edecek. Özellikle depremden etkilenen bölgelerde iş gücünü desteklemeyi amaçlayan bu yatırımın, bölgenin ekonomik toparlanmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Aydın Group CFO’su Osman Yılmaz ise şöyle konuştu: “EBRD ile yapmış olduğumuz bu stratejik iş birliğinden çok mutluyuz. Bu iş birliği sektördeki konumumuzu güçlendirecek olmasının yanı sıra, sürdürülebilir perakende operasyonlarına yaptığımız yatırımları da hızlandıracaktır. A101’in sektöründe inovasyonu ve sürdürülebilirliği teşvik etmeye kararlılığının da göstergesi olan bu iş birliği, yalnızca finansal istikrarımızı artırmakla kalmayacak, aynı zamanda iş gücümüzü ve ekosistemimizi de güçlendirecektir.”
EBRD, 2009 yılından bu yana Türkiye’de çoğunluğu özel sektörde olmak üzere 453 proje ve ticaret finansmanı limitleri aracılığıyla 20 milyar avrodan fazla yatırım gerçekleştirdi.