Genel Haberler
2019’da vergi ve finans dünyasında neler yaşandı?
2019’un sonuna geldiğimiz şu günlerde Uzman Mali Müşavir Evren Özmen, Türkiye’nin 2019 vergi gündemini bir araya getirdi.
2019 yılı Türkiye’nin pek çok anlamda değişikliklere şahit olduğu bir yıl oldu. Vergi ve finansal düzenlemeler açısından da daha önce hayatımızda olmayan pek çok başlık gündeme geldi. Özmen Mali Müşavirlik Kurucu Ortağı Uzman Mali Müşavir Evren Özmen, 2019 yılında Türkiye’nin vergi gündeminde yaşanan ve hayatımıza giren tüm gelişmeleri 25 maddede özetledi.
İnternet üzerinden verdiğimiz reklamlar için ek vergi ödemeye başladık.
2019 yılında Ocak ayı itibari ile yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı kararı ile Facebook, Google gibi İnternet ortamlarında verdiğimiz reklamlara yüzde 15 daha fazla vergi ödemeye başladık.
Ticari davalar için arabuluculuk zorunlu oldu.
2019 yılı Ocak ayı başı itibari ile konusu para ödenmesi olan alacak ve tazminat taleplerinde, arabulucuya başvurmadan dava açılamaması ile ilgili uygulama yürürlüğe girdi. Kasım ayı sonu itibari ile Adalet Bakanı’nın açıklamasına göre arabulucuya başvuran tarafların yüzde 50’sinin ihtilaflı konuları mahkeme aşamasına gelmeden çözülmüş.
Plastik poşet beyannamesi verilmeye başlandı.
Şubat Ayı itibari ile ilk defa ücretlendirmeye tabi olan plastik poşetlerin beyanları, e-Devlet Kapısı veya interaktif vergi dairesi üzerinden, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile ilgili işlemlerin bulunduğu sayfadaki “Plastik Poşet Beyanı” bölümünden yapılmaya başlandı
İhracat bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu altı ay daha uzatıldı.
1989 yılı ile 2008 yılı arasında uygulanan ihracat bedellerinin döviz alım belgesine bağlanma zorunluluğu 2018 yılında tekrar uygulanmaya başlandı. Mart ayında bu uygulama tekrar altı ay uzatıldı. Eylül ayında bir sefer daha uzatılan ihracat bedellerinin yurda getirilme zorunluluğu için son tarih, eğer uzatılmaz ise 2020 yılının Mart ayı.
Katma Değer Vergisi kanunundaki değişiklik ile artık geçmiş yıla ait faturaların da katma değer vergisi kullanılabilmesi mümkün oldu.
Nisan ayında katma değer vergisi kanununda yapılan değişiklik ile yıl atlasa bile bir önceki seneye ait giderlerin katma değer vergisi tutarlarının indirim konusu yapılabilmesine imkan sağlandı. Eskiden Aralık ayı gider belgelerinde yer alan katma değer vergisi tutarı bir sonraki sene ocak ayında ödenecek vergiden düşülemiyordu.
Döviz Alırken vergi uygulaması yıllar sonra tekrar başladı
Mayıs ayından itibaren banka ve döviz satış bürolarından döviz alırken, binde bir BSMV ödemeye başladık. 2020 yılı başı itibari ile ise bu oran binde ikiye çıkacak.
Yurt dışından cep telefonu getirme hakkı, iki yılda birden, üç yılda bire çıkarıldı
Mayıs ayı itibari ile 22 Euro’yu aşmayan ürünlere tanınan vergi muafiyeti kaldırıldı. Fiyatı 5 euro olan bir ürünün son kullanıcıya maliyeti yaklaşık 9-10 euro oldu.
Yurt dışından cep telefonu getirme hakkı iki yılda birden, üç yılda bire çıkarıldı.
100.000 USD üzerinde döviz alımı işlemlerine bir gün valör getirildi.
Mayıs ayından itibaren dövize spekülatif talep olmaması için 100.000 dolar üzeri döviz alım işlemleri için bir gün valör süresi getirildi. Ancak hala iki ayrı bankadan 99.000 USD alımı olur ise ne yapılacağı ile ilgili bir düzenleme bulunmuyor.
Cep telefonlarında ÖTV artışı oldu.
Yine Mayıs ayı itibari ile cep telefonlarında yüzde 25 olan ÖTV bazı telefonlar için yüzde 40, bazıları için yüzde 50 oldu. Yeni model bazı telefonların fiyatı 12.000 liraları geçti.
Yapı kayıt belgesi tutarını ödeyemeyenlere son gün sürprizi geldi.
Haziran ayı sonu, İmar barışı ödemelerinin tamamlanması gereken son tarih olarak belirlenmişken, 30 Haziran günü ödemenin son saatlerine doğru Cumhurbaşkanı kararı ile ödeme süresi belli şartlar dahilinde 31.12.2019 tarihine kadar uzatıldı.
Kamu alacaklarında gecikme faiz oranı arttı sonra tekrar düştü.
Temmuz ayı itibari ile faizler artınca kamu alacaklarında aylık yüzde 2 olan gecikme zammı oranı, yüzde 2,5 olarak artırıldı sonra Ekim ayında faizler düşünce tekrar yüzde 2’ye düşürüldü.
Turizmcilere ilk düzenleme Temmuz’da geldi.
15 Temmuz itibari ile Türkiye’nin turizm hedeflerine ulaşmasını teminen Türkiye Turizmi Geliştirme Ajansı kuruldu. Turizmcilerden belli oranlar itibari ile Turizm payı alınmasına bu şekilde başlanmış oldu.
Yurt dışı çıkış ve Telefon Kullanım İzin Harçları Arttı.
Ağustos Ayı itibari ile 15 TL olan yurtdışı çıkış harcı 50 TL oldu ayrıca yolcu beraberinde getirilen telefon kullanım izin harcı ise 1500 TL ye yükseltildi. 2018 yılında 170 TL olan telefon kullanım izin harcı kademe kademe artırılarak Ağustos ayından itibaren 1500 TL oldu.
Vergi dairesinden yıl içinde iş değiştirenlere yazılar gelmeye başladı.
Temmuz -Ağustos aylarından başlayarak yıl içinde iş değiştirip ikinci işverenden aldıkları ücret belli bir tutarı geçen birçok kişiye vergi dairesinden yazılar gelmeye başladı.
Kendi Libor’umuz geldi. TLREF oluşturuldu.
Ağustos ayı itibari ile kendi LIBOR’umuz TLREF oluşturuldu. Dünyada faiz oranını belirlemek için en yaygın olarak kullanılan oranlardan biri olan LIBOR’un, 2021 sonu itibarı ile tamamen kullanımdan kalkacak olması nedeniyle Uluslararası Standartlarla Uyumlu Türk Lirası Referans Faiz Oranımız TLREF Ağustos ayından itibaren hesaplanmaya başladı.
E-Hacizler başladı.
Eylül ayı itibari ile Vergi ve SGK borcu olan yüz binlerce işletmeye itibaren elektronik haciz (e-haciz) yapıldı. Birçok kişinin hesabına bloke kondu. Ekim ve Kasım aylarında e-hacizler devam etti.
Bazı avukatlık hizmetlerinde katma değer vergisi indirimi yapıldı.
Ekim Ayında bazı Avukatlık hizmetlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü. Aile ile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler, vesayet davaları ve işleri; ile bu davalara bağlı kanun yolları; iş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuk ile bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilen avukatlık hizmetlerinde KDV yüzde 18’den yüzde 8’e indirildi.
Paya dayalı kitle fonlaması tebliği yayımlandı.
Ekim ayı başında uzun süredir taslak halinde bekleyen ve ilgili sektörlerden görüş alınarak hazırlanan paya dayalı kitle fonlaması tebliği 3 Ekim 2019 tarihli resmi gazetede yayımlandı. Girişimcilerin bu sayede mali kaynaklara erişiminin kolaylaşacağı umuluyor.
Faturalar elektronik ortama taşınması ile ilgili kapsamlı tebliğ yayınlandı.
Ekim ayında şirketlerin e- dönüşümün süreci ile ilgili çok kapsamlı bir tebliğ yayımlandı. Tebliğde dikkat çeken hususların başında 5000 TL üzeri faturaların 2020 başından itibaren kağıt ortamında kesilememesi konusu vardı.
Yargı reformu birinci paketi ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı.
Ekim ayında Yargı Reformu Strateji Belgesi’nin ilk paketi Resmi Gazetede Yayımlandı. En önemli değişiklikler Soruşturma aşamasındaki tutukluluk sürelerine sınır getirilmesi, Seri muhakeme ve basit yargılama usulleri getirilerek Temyiz edilebilecek kararların kapsamı genişletildi.
Özel bankaların vergi ödemelerine aracılık etmesine yönelik protokoller iptal edildi.
Kasım ayı itibari ile 2020 yılı başından sonra geçerli olmak üzere özel bankaların vergi ödemeleri ile ilgili olarak tahsilat ve aracılık yetkileri iptal edildi. 2020 başından itibaren vergi ödemeleri için sadece kamu bankaları yetkili olacak.
Türkiye ‘İş Yapma Kolaylığı Endeksi’nde 10 basamak yükseldi.
Ekim ayında Dünya Bankası tarafından her yıl açıklanan iş yapma kolaylığı endeksinde Türkiye 43’üncü sıradan 33’üncü sıraya yükseldi. Bu olumlu gelişmenin 2020 yılında ülkemize gelecek doğrudan sermaye yatırımı konusunda etkili olacağını düşünüyoruz. Listede 1’inci sırada Yeni Zelanda, 2’inci sırada ise Singapur bulunuyor.
Açık Bankacılık reformu yasalaştı.
Kasım ayı içinde ilerleyen günlerde çok daha fazla konuşacağımız ödeme hizmetleri mevzuatında Açık Bankacılığa Yönelik önemli değişiklikler yapıldı. Bankalarda bulunan finansal verilerimizin belli sınırlar dahilinde izin verdiğimiz Fintech şirketleri ile paylaşılarak bankacılık hizmetlerinin müşteriye daha fazla fayda sağlayacak bir modele dönüşeceği günlerin uzakta olmadığını düşünüyoruz.
Yerli ve Milli Derecelendirme Kuruluşumuz oldu.
Kasım ayı sonunda Türkiye Bankalar Birliği, JCR Avrasya’nın yüzde 85.05 hissesinin kurucu ortaklarından satın alarak JCR (Japan Credit Rating Agency) ile mevcut ortaklığın devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.
Vergi Kanunlarında önemli değişiklikler ve yeni vergi kalemleri geldi.
Aralık ayı vergi gündemi açısından son derece yoğundu. Üç yeni vergimizin olmasının yanı sıra birçok mevcut vergi düzenlemesinde de değişikliğe gidildi. Aynı yıl içinde Turizmcilere ikinci kez ek bir maliyet, konaklama vergisi ile geldi. Dünyada da gündem olan Dijital vergiyi Fransa’dan sonra ancak onların 2,5 katı oranla kanunlaştırdık. Binek araçlarla ilgili gerek alımında gerek devamındaki süreçte vergisel avantajlar ile ilgili kısıtlamalara gidildi. Kanunlar ve kanun değişiklikleri 2020 yılı başında ve devamında kademe kademe yürürlüğe girecek.
Markalar ve e-ticaret pazaryerleri Türkiye’de de artık bir gelenek haline gelen kasım indirimleri için hazırlıklarını büyük ölçüde tamamladı. Birçok marka ve pazaryeri tarafından kasım ayının geneline yayılan kampanyalar sayesinde internetten alışveriş hacminin 500 milyar lirayla aylık rekorunu yenilemesi bekleniyor.
Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, tüketicilerin her yıl kasım indirimlerini merakla beklediğini hatırlattı. Kasım ayının geneline yayılan inidirim kampanyalarının markalara ellerindeki stoku eritme, tüketicilere de ihtiyaçlarını uygun fiyata giderme imkânı sunduğuna dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:
“Alım gücü giderek zayıflayan tüketici, gıda dışındaki ihtiyaçlarını ertelemek zorunda kalıyor. Enflasyonla mücadele için talebi kısmaya yönelik önlemlerin de etkisiyle temmuzdan bu yana üye markalarımızın büyük bölümünün adet satışlarında düşüş gözlemliyoruz. Dört aydır devam eden daralmaya kasımda “dur” demek istiyoruz. Belli ürün gruplarında yüzde 25’ten yüzde 70’e varan oranlarda indirimlerin yapılacağı kasım kampanyalarıyla birlikte hem fiziki mağazalara hem de e-ticaret pazaryerlerine büyük bir canlılık gelmesini bekliyoruz. Özellikle 11 Kasım’daki ‘bekarlar günü’ ve bu yıl 29 Kasım’a denk düşen “efsane cuma”da alışverişin en üst noktaya ulaşacağını öngörüyoruz. Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre kasım, e-ticaret hacminin zirve yaptığı ay olarak öne çıkıyor. Örneğin Kasım 2023’te e-ticaret hacminin 12 aylık ortalamadan yüzde 50 fazla olduğu, yıllık toplam e-ticaretin yüzde 12,5’inin kasım ayında gerçekleştiği görülüyor. Geçen yıl “efsane cuma”ya denk düşen 24 Kasım e-ticaret hacminin en yüksek olduğu gün olarak dikkat çekiyor. “Efsane cuma”yı, bekarlar günü kampanyalarının yapıldığı 11 Kasım izliyor. Bu yıl da benzer bir tablonun gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Kasım kampanyalarında giyimden, beyaz eşyaya, elektronikten kozmetiğe her kategoride çok cazip indirimler oluyor. Temmuzdan bu yana hazır giyim, ayakkabı, elektronik ve küçük ev aleti markalarımızın adet satışlarında önemli düşüş gözlemliyoruz. Kasım ayında özellikle bu kategorilerde ciddi satış rakamlarına ulaşılacağını ve toplam e-ticaret hacminin 500 milyar lirayı aşarak rekor tazeleyeceğini tahmin ediyoruz. Talebin yüksek olmasına rağmen indirimler sayesinde kasımda da enflasyonla mücadeleye desteğimizi sürdüreceğiz.”
Sinan Öncel, tüketicileri özellikle internet üzerinden yapacakları alışverişlerde siber dolandırıcılara karşı uyanık olmaları konusunda uyardı. Öncel, tüketicilere alışverişlerini markanın ya da pazaryerinin resmi sitesinden yapmalarını, ödemelerini de gerekli güvenlik kontrollerini sağladıktan sonra gerçekleştirmelerini önerdi.
19-20 Ekim tarihlerinde Türkiye’de ilk kez gerçekleştirilen, Fransa Bisiklet Turu’nun amatör sporculara yönelik özel konsepti olan “L’Etape Türkiye by Tour de France”, 50’den fazla ülkeden yaklaşık 3000 bisikletçinin katılımıyla İstanbul’da gerçekleşti. CarrefourSA, etkinliğin tedarikçi sponsoru olarak, Yaşam için Doğrusu vizyonunu bir kez daha öne çıkardı.
CarrefourSA Pazarlama ve Kurumsal İletişim Grup Müdürü Melis Karatay Ebin, “Dünyanın en ikonik spor organizasyonlarından birinde CarrefourSA olarak yer almaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Bu dev etkinlikte, sporcularımıza yarış boyunca enerji vermek amacıyla su ve meyve ikramlarıyla destek sağladık. Lezzet Arası şeflerimiz ise yarış sonrasında sporcuların karbonhidrat ihtiyaçlarını karşılamak için özel ikramlarıyla alandaydı. CarrefourSA olarak önümüzdeki dönemlerde de sporu ve sporcuyu desteklemeye kararlıyız.” dedi.
Türkiye’nin 81 ilinde ve tüm ilçelerinde 13.600’ü aşkın mağazasıyla hizmet veren A101, sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik çalışmalarını hızlandırmak amacıyla Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) yeşil dönüşüm projelerini desteklemek ve yeni mağaza yatırımlarını finanse etmek için 200 milyon ABD doları tutarında kredi aldı.
EBRD, Türkiye’nin en büyük perakende zincirlerinden A101’e, sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemek amacıyla 200 milyon ABD doları tutarında sendikasyon kredisi sağladı. Bu kredi, A101’in yeşil dönüşüm çalışmalarını hızlandırma ve yeni mağaza yatırımlarına katkı sunma amacıyla kullanılacak.
İki dilimden oluşan kredinin 100 milyon ABD doları tutarındaki kısmını EBRD taahhüt ederken, ikinci 100 milyon ABD doları tutarındaki dilim uluslararası finans kuruluşları aracılığıyla sendikasyon şeklinde sağlanacak. İlk dilimde, EBRD, 82 milyon ABD doları tutarında finansman sağlarken, Finance in Motion 18 milyon ABD doları katkı sağlayacak.
Bu finansman aracılığıyla A101, Türkiye genelinde yeni mağaza ve depo açılışları, mevcut mağazaların modernizasyonu ve enerji verimlilik artışı doğrultusunda yenilenmesi ve güneş enerjisi panelleri kurulumuna yönelik orta vadeli yatırım planlarını finanse edecek.
Kredi sayesinde A101, enerji tüketimini ve karbon emisyonlarını azaltmanın yanı sıra, güneş enerjisi ve kaynak verimliliği projeleri ile çevre dostu uygulamalarını güçlendirecek.
Türkiye perakende sektörü, ülke iş gücünün %12’sini istihdam eden önemli bir sektör olmasına rağmen, özellikle depremden etkilenen bölgelerde ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmıştı. A101, bu bölgelerde perakende çalışanlarının teknik becerilerini geliştirmek ve iş gücünün gelişimini desteklemek amacıyla iki büyük eğitim programı başlatacak. Programların bir diğer önemli amacı ise, ülke genelindeki personelin becerilerini artırmak olarak öne çıkıyor. Eğitim programlarına katılarak işe alınan kişilerin %60’ını kadın çalışanlar oluşturacak ve bu sayede kadınların iş gücüne katılımı ve ekonomik güçlenmesi desteklenecek.
EBRD Gıda ve Tarım İşletmeleri Bölge Başkanı Wojtek Boniaszczuk, projeyle ilgili olarak; “A101 ile bu önemli projede çalışmaktan mutluluk duyuyoruz. A101’in çevre dostu operasyonlara doğru attığı adımlar perakende sektörü için örnek teşkil edecek. Özellikle depremden etkilenen bölgelerde iş gücünü desteklemeyi amaçlayan bu yatırımın, bölgenin ekonomik toparlanmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Aydın Group CFO’su Osman Yılmaz ise şöyle konuştu: “EBRD ile yapmış olduğumuz bu stratejik iş birliğinden çok mutluyuz. Bu iş birliği sektördeki konumumuzu güçlendirecek olmasının yanı sıra, sürdürülebilir perakende operasyonlarına yaptığımız yatırımları da hızlandıracaktır. A101’in sektöründe inovasyonu ve sürdürülebilirliği teşvik etmeye kararlılığının da göstergesi olan bu iş birliği, yalnızca finansal istikrarımızı artırmakla kalmayacak, aynı zamanda iş gücümüzü ve ekosistemimizi de güçlendirecektir.”
EBRD, 2009 yılından bu yana Türkiye’de çoğunluğu özel sektörde olmak üzere 453 proje ve ticaret finansmanı limitleri aracılığıyla 20 milyar avrodan fazla yatırım gerçekleştirdi.
Asansör fiyatlandırma ile kampanya!
Efor Çay, Türk çayını dünya ile buluşturuyor
Seluz, PLAT Zirvesi’ne sponsor oldu
Türkiye’de pet sektörü
Harap-tar market!
İki ülkede iki alışveriş (15)
A101 sosyal medyada zirveye yerleşti
HADİ, bankacılığı değiştirmeye geldi
Nebim V3’ün 24.4 Versiyonu yayınlandı
Narkonteks Tekstil, Nebim V3 ile verimliliğini arttırıyor
Kasım ayı üretici market fiyatları
Gıda Perakendecileri Derneği Başkanı Galip Aykaç’tan önemli açıklamalar
Ekim ayı üretici market fiyatları
A101, Müge Anlı ile iş birliğine imza attı
