AVM
Baskın markalar için AVM’ler büyük avantaj
İstanbul’da halen AVM’ye ihtiyaç olduğunu belirten uzmanlar, yeni geliştirmelerde ilçe bazında arz ve talep dengesinin birbiriyle örtüşüp örtüşmediğinin iyi analiz edilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar.
Değerleme sektörünün önde gelen kuruluşlarından EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık A.Ş. ile Türkiye’nin en büyük araştırma şirketlerinden Akademetre Araştırma&Stratejik Planlama işbirliğiyle Türkiye genelinde gerçekleştirilen AVM araştırması çarpıcı sonuçları ortaya koyuyor. “Türkiye AVM Potansiyel Analizi 2014-2016” başlıklı araştırma, perakende sektörü açısından AVM’lerin avantajı, kronolojik olarak AVM sektörünün kuruluşundan bugüne sayısal ve alan büyüklüğü olarak nasıl bir gelişme izlediği, Türkiye’de AVM enflasyonu olup olmadığı, İstanbul’da yaşanan gelişmeleri, rekabetin hangi aşamada olduğu ve hangi şehirlerde yoğunlaştığı, AVM özelliğini yitiren alanları, yatırım için uygun bölgeleri, 2014-2016 döneminde AVM doygunluğu yaşayacak şehirleri, gelişen yeni trendleri ve merak edilen benzeri tüm soruların yanıtlarını açığa çıkarıyor.
Ciro katlanarak büyüyor
Araştırmaya göre 2009 yılında 20.6 milyar TL olan Türkiye AVM sektörü cirosunun, 2014 yılında 73 milyar TL, 2016 yılında ise 95 milyar TL’ye ulaşacağı kaydediliyor. Buna bağlı olarak 2014 yılında organize perakendeciliğin %11.8, 2015 yılında %15.1, 2016 yılında ise %13.2 oranında büyüme kaydedeceği belirtiliyor.
Diğer yandan, araştırmanın bulgularına göre önemli bir gelişmenin yeni nesil AVM modellerinde yaşandığı görülüyor. Bu alanda cadde AVM’leri, AVM bit pazarları, açıkhava AVM’leri, tematik AVM’ler, karma kullanım ve ihtisas çarşıları öne çıkmaya başlarken, AVM sayısının artışı ve rekabetin zorlaşmasına paralel olarak geliştiricilerin farklı arayışlara gittiği belirleniyor. Buna bağlı olarak, tematik yöne destek veren ihtisas çarşıları, bit pazarına dönüşen ancak AVM fonksiyonunu yitirmeyen oluşumlar, mimaride farklılık ve sosyal aktivitelerde çeşitlilik yaratan temalı AVM’ler, cadde anayışına yakın AVM modelleri ve karma kullanımlı AVM’ler öne çıkmaya başlıyor.
İhtiyaç artıyor, kiralanabilir alanlar hızla genişliyor
EVA Gayrimenkul ve Akademetre’nin AVM araştırmasına göre 2006 yılında Türkiye genelinde kiralanabilir AVM alanı 3.093.046 m2 iken, oran 2010 yılında 6.533.481 m2, 2014 Mart ayında 9.365.643 m2, 2014 sonu itibariyle 11.235.953 m2, 2015’te 12.843.015 m2, 2016 yılında ise 13.581.276 m2’ye yükseliyor.
Rapor, önümüzdeki üç yıl içinde ciddi bir artışı öngördüğü gibi 2013 yılında açılacağı ilan edilen 24 AVM’nin hizmete girmediğine de kaydediyor. Öte yandan, mevcut AVM’lerin bazılarının renovasyona girmesi, bazılarının sistem dışına çıkması, sistemden çıkan bazı AVM’lerin ise yeniden sisteme dahil olması da araştırmanın ortaya çıkardığı bulgular arasında yer alıyor.
Sayılar talebin gücünü ortaya koyuyor
Kronolojik açıdan değerlendirmede 1995 yılında 12, 2006 yılında 117, 2014 Mart ayında 328 olan AVM sayısınının 2014 sonunda 328, 2015’te 432, 2016’da ise 449’a ulaşacağı belirtiliyor.
1995-2006 yılları arasında 100’ün üzerinde AVM hizmete girerken, bu tarihten sonraki dönemde AVM projesi tasarlama, yer seçimi, finanse etme, geliştirme, imar planı yapma, işletme ve kiralama bilgisinin gelişmesine koşut olarak AVM sayısının ivme kazandığı görülüyor. Sektör bu tarihten itibaren mevcut bilgileri dünyaya ihraç edecek boyuta da ulaşıyor, ancak açılan AVM sayısının gerçekte daha fazla olduğu, yıllar içinde bazı AVM’lerin fonksiyonunu yitirdiği ya da fonksiyon değiştirdiği için AVM niteliğini kaybettiği de belirtiliyor.
Perakende lideri İstanbul
Kiralanabilir alan itibariyle üç büyük şehir öne çıkarken, genel rakamsal boyutta İstanbul başı çekiyor. 2014 yılı AVM kiralanabilir alan dağılımında İstanbul %40, Ankara %14, İzmir %5 ve diğer şehirler %41 paya sahip bulunuyor. Üç büyük şehir toplam kiralanabilir alanın %59’una sahip bulunuyor ve veriler itibariyle 2015 ve 2016 yılında ciddi bir değişim gözlenmiyor.
Araştırma İstanbul’un AVM sektöründe başlı başına ayrı bir kategori olduğunu ortaya koyuyor. Sayısal olarak AVM’lerin %32’sine, kiralanabilir alan olarak ise %40’ına sahip olan İstanbul’da 2013 yılı sonu itibariyle 78’i Avrupa yakasında, 25’i Anadolu yakasında olmak üzere 103 AVM yer alıyor. Toplam 3.659.085 m2 alanın 804.303 m2’si Anadolu yakasında, 2.854.782 m2’si Avrupa yakasında yer alırken, 1.000 kişi başına düşen kiralanabilir alan Anadolu yakasında 161, Avrupa yakasında 312, ortalamada ise 258 olarak belirleniyor.
İstanbul’da halen AVM’ye ihtiyaç olduğunu belirten uzmanlar, yeni geliştirmelerde ilçe bazında arz ve talep dengesinin birbiriyle örtüşüp örtüşmediğinin iyi analiz edilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar. 2014 Mart ayı itibariyle İstanbul’da AVM sayısının 105, kiralanabilir alanın 3.777.724 m2, ortalama büyüklüğün 35.978 m2 olduğunu raporda ifade eden uzmanlar; 2014, 2015 ve 2016 yıllarında AVM sayısının sırasıyla 133, 150 ve 157 şeklinde gerçekleşeceğini, kiralananabilir alanın 4.764.536 m2, 5.445.549 m2 ve 5.834.920 m2 yükselişini göstereceğini, ortalama AVM büyüklüğünün ise 35.000 m2 düzeylerinden 37.000 m2 seviyesine çıkacağını kaydediyorlar.
Anadolu’da talep hızlı büyüyor
Şehirler bazında geniş kapsamlı bir değerlendirmeye de yer verilen raporda, portföyü olan geliştiricilerle temasa geçilerek 2016’ya kadar olan projeler hakkında bilgi alınmış bulunuyor. Buna göre halihazırda faaliyette bulunan, inşa edilen ve proje halinde olan AVM’ler belirlenerek, nüfusların büyüme-küçülme modelleri, nüfusun %15’ini bulan kır bölgelerinden AVM’lere ulaşma oranı, alışverişe ayrılan pay, il bazında perakende harcamaları gibi birçok kriter göz önüne alınarak şehirler bazında AVM projeksiyonu da belirleniyor.
Buna göre 2014, 2015 ve 2016 yıllarında sırasıyla 64, 42 ve 17 AVM açılması bekleniyor. Sektörün mevcut büyüklüğü 9.2 milyon olarak düşünüldüğünde, 2016 yılında 13.4 milyon m2’ye ulaşacağı ve %46 oranında büyüyeceği görülüyor. Belirlenen oranlara göre Anadolu’ya ciddi bir yayılma olduğu, ancak Anadolu’nun bu kadar AVM’ye ihtiyacı olup olmadığı, projelerin doğru yerlerde geliştirilip geliştirilmediği sorunu raporda önem kazanıyor. EVA Gayrimenkul ve Akademetre uzmanları, ihtiyaç duyulan AVM alanlarının tümünün geliştirilmesi durumunda bile doğru lokasyonda geliştirilmediği takdirde ihtiyacın kapanmayacağı uyarısında bulunuyorlar.
2014-2016 aralığında iller bazında belirlenen kiralanabilir AVM alanı bakımından Çanakkale, Edirne, Isparta, Ordu ve Zonguldak’ın en yüksek potansiyele sahip olan, Aydın, Eskişehir, Konya, Mersin ve Yalova’nın ise en düşük potansiyele sahip şehirler olduğu hesaplanıyor.
Ziyaretçi sayısı rekor üstüne rekor kırıyor
Araştırmanın AVM ziyaretçi sayısı bulguları da ilginç bir sonucu gözler önüne seriyor. 2010 yılında tüm AVM’lerin aylık ortalama ziyaretçi sayısı 137.586.497 ve m2’ye düşen ziyaretçi sayısı 22.1 iken; oran 2013 yılında aylık 182.905.393 ziyaretçiye yükseliyor, m2 başına düşen ziyaretçi ise 19.5’e düşüyor.
AVM
V Metroway AVM yarın kapılarını açacak
Başakşehir’de hayata geçirilen V Metroway alışveriş merkezi, 3 Ekim Perşembe günü açılacak. Dört kat üzerine yayılan yaklaşık 25 bin metrekare kiralanabilir alanda, 80 ulusal ve uluslararası markaya ev sahipliği yapacak olan V Metroway, organize perakende arzını ziyaretçilerine sunarak artan nüfusun talep ve ihtiyaçlarına cevap verecek.
V Metroway’den 800 kişiye istihdam
Yatırımını İsra Holding’in yaptığı V Metroway alışveriş merkezi, bünyesinde yer alan 80 markasıyla birlikte 800 kişiye istihdam sağlayacak. Bölgedeki organize perakende arzının güçlenmesine de katkıda bulunacak olan alışveriş merkezi, aynı zamanda 20 binin üzerindeki A+ konut, Başakşehir Kent Meydanı, Kuzey Yakası Ofisleri, Çam ve Sakura Hastanesi, Millet Kütüphanesi gibi yapıların yakın çevresinde yer alıyor.
Abdurrahim Tavlı “V Metroway AVK, yeni buluşma noktası olacak”
V Metroway AVM’nin açılmasıyla birlikte Başakşehir’in yeni bir çehreye kavuşacağını ifade eden İsra Holding Yönetim Kurulu Başkanı Abdurrahim Tavlı “Dinamiklerini çok iyi bildiğimiz bir bölge olan Başakşehir’i daha da canlı ve cazip hale getirecek V Metroway Alışveriş Merkezi’nin kapıları bugün itibariyle açılıyor. Yerli ve yabancı birçok markayı tek çatı altında toplayan V Metroway, sadece alışveriş yapmak için bir mekân değil; sosyal bir buluşma noktası olacak. İstanbul’un en değerli lokasyonlarının başında gelen Başakşehir ve çevre ilçelerinden de on binlerce kişiyi misafir edecek olan V Metroway, yenilikçi ve sürdürülebilir yaklaşımı, bölgede oluşturacağı istihdam, içinde barındırdığı markalar ve dünya standartlarındaki yönetim anlayışıyla başta Başakşehir olmak üzere tüm İstanbul’a değer katacak” dedi.
Tanınmış markalar ilk kez Başakşehir’de
Alışveriş merkezinin uzun dönemli yönetiminden sorumlu olan ECE Türkiye, büyük gelişme potansiyeli barındıran Başakşehir’in merkezinde bir konuma sahip olan V Metroway’de modern ve dengeli bir marka karması oluşturdu. Alışveriş merkezindeki ulusal ve uluslararası markaların tamamı Başakşehir’de ilk mağazalarını açarken, kiracı karmasında bölgede sevilen lokal markalara da yer verildi. Bu lokal markalar, V Metroway ile ilk kez bir alışveriş merkezinde yerlerini aldılar.
ECE Türkiye Eş Genel Müdürü ve COO’su Semet Yolaç Canlıel, “İçinde bulunduğumuz zorlu şartlarda gerek İsra Holding’in yaptığı yatırımda iş ortakları olmaktan gerekse perakendecilerin projemize ve bize güvenerek V Metroway’de yer almalarından ötürü ECE Türkiye adına büyük mutluluk ve gurur duyuyorum” dedi. Canlıel sözlerine şöyle devam etti: “Bugün, kiracılarımız ve ekiplerimizin inancı ve çabaları sayesinde projemizin açılışını yapıyoruz. Bu açılış, doğru yer ve zamanda, doğru projeler ve iş birlikleri ile sektörümüzün geleceğine olan ortak inancımızı göstermesi açısından büyük önem taşıyor.”
V Metroway Alışveriş Merkezi’nde Migros, Teknosa, Mavi, Mr. DIY, Superstep ve Rossmann gibi büyük metrekareli markalara Tiffany and Tomato, Armine Trend, Mizalle, Lizay Pırlanta, Koçak Gold, Yves Rocher, Kiğılı, D’s Damat, Avva, Samsung ve Siemens gibi farklı branşlarda faaliyet gösteren markalar eşlik ediyor. V Metroway, aralarında Espresso Lab, Kahve Dünyası, HD İskender, Bursa Kebap Evi, Green Salad, Saloon Burger ve Pidem’in de yer aldığı 18 kafe ve restoranı, 400 kişi oturma kapasiteli yeme-içme alanı, 600 metrekarelik çocuk oyun alanı, bin metrekareye yaklaşan terasları ve açık alanları ile ziyaretçilerine alışverişin yanında sosyalleşme, aileleri ile birlikte keyifli vakit geçirme ve eğlenme imkânı da sunuyor.
Ziyaretçiler, önümüzdeki birkaç yıl içerisinde nüfusunun 1 milyon kişiye ulaşması beklenen Başakşehir’de açılan V Metroway’e, İstanbul Havalimanı ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü bağlantı yollarıyla birlikte Kuzey Marmara Otoyolu’nun yanı başındaki konumu sayesinde gerek toplu taşıma gerekse özel araçları ile veya yayan olarak kolayca ulaşabilecek. Alışveriş merkezinde ayrıca 550 araç kapasiteli bir otopark da ziyaretçilerin hizmetine sunulacak.
AVM
Esas Gayrimenkul’ün “Harika İş Yeri” olduğu tescillendi
Esas Gayrimenkul, Great Place to Work tarafından şirket çalışanlarına uygulanan ve çalışanların organizasyon içerisindeki deneyimlerini ve güven külltürünü ölçümleyen Trust Index anketi sonucunda “Harika İş Yeri” kriterlerini muazzam bir katılım sayısı ve oldukça yüksek bir skorla (82%) sağlayarak Great Place to Work sertifikasını yeniden almaya hak kazandı. Güven ve insan odaklı bir kurum kültürü oluşturan Esas Gayrimenkul; bu sertifikasyonla, insan ve kültür odaklı yaklaşımlarını ve uygulamalarını bir kez daha taçlandırmış oldu.
“Harika İş Yeri” kriterlerini sağlayarak Great Place to Work sertifikasını yeniden almaktan gurur duyduklarını dile getiren Esas Gayrimenkul İnsan ve Kültür Kıdemli Direktörü Aslı Kemal; “Büyüme hedeflerimiz doğrultusunda birçok yeni arkadaşımız aramıza katıldı. Onları kurum kültürümüze entegre etmek kritik başarı faktörlerimizden biriydi. Her açıdan zor bir yıl olmasına rağmen ortak amacımız doğrultusunda koruduğumuz esaslı yaklaşım ve gerçekleştirdiğimiz tutkulu çalışmaların, iş arkadaşlarımız tarafından bu değerli sertifikasyonla takdir edildiğini görmek bizleri onurlandırdı. İnsan ve Kültür stratejilerimizi oluştururken ortaya koyduğumuz vizyon doğrultusunda çalışma arkadaşlarımızın değerlerimizi sahiplenerek çalışmaktan keyif aldıkları, kendilerini ve işlerini geliştirdikleri, iş birliği içerisinde çalıştıkları ve kendilerini değerli hissettikleri, güven odaklı yenilikçi bir çalışma ortamı oluşturmayı hedefliyoruz.” dedi.
AVM
ECE Türkiye iki projeyi daha portföyüne kattı
Sürdürülebilir ve yenilikçi yaklaşımlarla müşteriler için alışveriş deneyimini en güncel trendlere göre şekillendirdiklerini; Türkiye’de 25 yıla yaklaşan tecrübeleri ile zorlayıcı koşullar altında bile yaratıcı çözümler üretebildiklerini ifade eden ECE Türkiye Eş Genel Müdürü ve CFO’su Nuri Şapkacı, yeni projeler ve genişleyen portföyü ile ECE Türkiye’nin sektördeki konumunun daha da güçlendiğini söyledi. Stratejik yönetim vizyonunun sonucu olarak, operasyon halindeki AVM’lerde 2024 yılının ilk yarısında sektör ortalamalarının üzerinde ciro artışı elde ettiklerini açıklayan Şapkacı, “Sunduğumuz alışveriş deneyimini sürekli olarak geliştiriyoruz. Bunu yaparken de iş ortaklarımız olan perakendeciler ve yatırımcılarımız için de optimum faydayı sağlayacak şekilde hareket ediyoruz. Yönetim portföyümüzdeki AVM’ler 2024 yılının ilk beş ayında geçen yılın aynı dönemine oranla perakende satış cirolarında yüzde 82 artış elde etti. Bu, enflasyonun üzerinde bir artış oranı. Müşteri giriş sayılarımız ise geçen yılla aynı düzeylerde seyrediyor. Operasyon halindeki AVM’lerimiz, yüzde 100 doluluk oranına sahip. Bu başarıların arkasında, ekonomik ve sektörel gelişmeleri doğru okuyarak proaktif yaklaşım göstermemiz, güçlü kiralama performansımız, yatırımcılarımızla beraber AVM’lerimizi sürekli olarak yenilememiz ve doğru pazarlama stratejilerini uygulamamız yer alıyor. Önümüzdeki dönemde de portföyümüzü değer katacağımıza inandığımız projelerle geliştirmeye devam edeceğiz” dedi.
“Karma kullanımlı proje luvıya, antalya’ya değer katacak”
2024 yılı itibarıyla elde ettikleri büyüme oranlarının yanı sıra imza atılan yeni projelerle sektördeki güçlü konumlarını sürdürdüklerini belirten Şapkacı, “Türkiye’nin turizm başkenti Antalya’da, bölgenin yüksek nitelikli karma kullanımlı projesi Luviya için yatırımcı grup Aderan Global ile bir iş birliğine imza attık. Kent yaşamının yeni buluşma noktası olarak tasarlanan Luviya, Antalya’nın hızla gelişen yerleşim bölgesinin merkezinde yer alıyor. Beş yıllık projeksiyonda, bölgede yeni konutlar, ticaret alanları, turizm tesisleri ve sosyal hizmet alanlarının hayata geçirilmesi planlanıyor. Luviya, bu avantajlı konumuyla hem yerel halkın hem de uluslararası ziyaretçilerin kolayca ulaşabileceği bir lokasyonda bulunuyor. Karma kullanımlı proje kapsamında, 50 bin metrekare kiralanabilir alana sahip yeni nesil bir alışveriş merkezi, 39’u bahçe dubleksi olmak üzere 653 adet daire, 5 yıldızlı bir otel, otelle bağlantılı 90 adet markalı konut ve 24 adet A sınıfı ofis alanı bulunuyor. 200 mağaza ile hizmet verecek AVM’de ulusal ve uluslararası seçkin markalar, şehre ilk kez gelecek konseptler, yüksek nitelikli eğlence ve gastronomi seçenekleri yer alacak. Ziyaretçilerine benzersiz bir deneyim sunmayı hedefleyen Luviya, Antalya’nın modern yüzünü yansıtarak şehre değer katacak ve bölgenin çekim merkezi haline gelecek” diye konuştu.
Forum Bornova, artık ECE Türkiye yönetimde
ECE Türkiye Eş Genel Müdürü ve COO’su Semet Yolaç Canlıel ise firmanın güçlü portföyünü stratejik bir planlama kapsamında, değer katacakları projelerle genişletmek için çalışmalar gerçekleştirdiklerini ifade etti. Canlıel, “Commerz Real’ın gayrimenkul fonu “Hausinvest”in alışveriş merkezlerinden biri olan Forum Bornova’nın yönetimini 1 Ağustos 2024 itibari ile üstleneceğiz. Bu gelişme ile ECE Marketplaces ve Commerz Real arasındaki Almanya’da uzun yıllara dayanan iş birliği, ilk defa uluslararası alana taşındı. Kazandığımız ihalede ECE’nin kalite standartlarının Türkiye’de de geçerli olduğunu gösterebildiğimiz için mutluyuz. 2006 yılında açılan Forum Bornova, Ege Bölgesi’nin en sevilen ve ziyaret edilen alışveriş merkezlerinden biri. Üstü açık AVM konsepti ile 60 bin metrekarenin üzerindeki kiralanabilir alanda faaliyet gösteren ve yılda 10 milyonu aşkın kişi tarafından ziyaret edilen Forum Bornova, yaklaşık 130 mağazasının yanı sıra, açık alanları, terasları ve mimarisi ile ziyaretçilerin tüm ihtiyaçlarına cevap verirken Ege’ye özgü yaşam tarzını da yansıtıyor. Oldukça detaylı ve titiz bir ihale sürecinin ardından yönetimini devraldığımız Forum Bornova’da, önümüzdeki dönemde ziyaretçilerimizi hayata geçireceğimiz yeniliklerle karşılayacağız” dedi.
ECE Türkiye, İstanbul’un iki yakasında iki yeni AVM açıyor
2024 yılı içinde hizmete girecek iki yeni AVM hakkında bilgiler de veren Canlıel, “Türkiye’nin önde gelen yatırım gruplarından biri olan Ağaoğlu Şirketler Grubu ile iş birliğimiz kapsamında Çekmeköy’de faaliyete geçecek olan ve 7 milyar TL yatırım değerine sahip karma kullanımlı projenin AVM bacağının konsept optimizasyonu, kiralama ve yönetimini üstlendik. 30 bin metrekarelik kiralanabilir alanda 110 mağazanın yer alacağı AVM, özgün mimarisi, yeşil alanları, geniş yürüyüş aksları, içerisinde barındıracağı zengin gastronomi ve perakende konseptleri, tematik alanları ve cadde mağazaları ile Çekmeköy’de benzersiz bir yaşam deneyimi sunmayı hedefliyor. Kiralama çalışmaları hızla devam eden ve AVM dışında 13 blokta yer alan 738 rezidanstan oluşan proje, modern yaşamın tüm gereksinimlerine uygun olarak tasarlandı” diye konuştu.
Canlıel, bu yaz açılacak olan V Metroway AVM ile ilgili olarak ise şunları söyledi:
“İsra Holding tarafından yatırımı yapılan ve İstanbul’un yeni uydu kentlerinden olan Başakşehir’de inşa edilen V Metroway, 25 bin metrekare kiralanabilir alan üzerinde 80 mağazası ile hizmet verecek. Perakende, gastronomi ve eğlenceyi aynı çatı altında toplayacak olan V Metroway, bölge halkının günlük ihtiyaçlarına cevap verecek. Yine İsra Holding tarafından yatırımı yapılan V Mall İstanbul’un da 2025 yılında açılması ile birlikte, birbirine çok yakın mesafede bulunan bu iki AVM, Başakşehir’de ECE Türkiye yönetiminde toplam 70 bin metrekarelik güçlü bir perakende destinasyonu oluşturacak.”